Еркек (المُذَكَّرُ) және Әйел (المُؤَنَّثُ) жынысы
Араб тілінде әрбір зат есімнің грамматикалық жынысы бар: еркек (al-mudhakkar) немесе әйел (al-mu'annath).
In Arabic, every noun has a grammatical gender: masculine (المُذَكَّرُ) or feminine (المُؤَنَّثُ).
Еркек жынысы (Masculine - المُذَكَّرُ)
Еркек жынысы әдепкі жыныс болып табылады. Егер зат есімде әйел жынысының белгісі болмаса, ол әдетте еркек жынысына жатады.
Masculine is the default gender. If a noun doesn't have a sign of femininity, it's usually masculine.
- قَلَمٌ (qalamun) - қалам (a pen)
- رَجُلٌ (rajulun) - ер адам (a man)
Әйел жынысы (Feminine - المُؤَنَّثُ)
Әйел жынысына жататын зат есімдер әдетте келесі белгілердің бірімен аяқталады:
Feminine nouns often end with one of the following signs:
- Та Марбута (ة / ـة) (tāʾ marbūṭah): Бұл ең көп таралған белгі. Мысалы: مَدْرَسَةٌ (madrasatun - мектеп), سَيَّارَةٌ (sayyāratun - көлік).
- Әлиф Максура (ى / ـى) (alif maqṣūrah): Мысалы: ذِكْرَى (dhikrā - еске алу), مُسْتَشْفَى (mustashfā - аурухана, кейде еркек жынысына да жатады contextке байланысты).
- Әлиф Мамдуда (اء / ـاء) (alif mamdūdah): Мысалы: صَحْرَاءُ (ṣaḥrāʾu - шөл), حَمْرَاءُ (ḥamrāʾu - қызыл (әйел)).
Кейбір зат есімдерде бұл белгілер болмаса да, олар семантикалық тұрғыдан әйел жынысына жатады (мысалы, әйел адамдар немесе географиялық атаулар): أُمٌّ (ummun - ана), مِصْرُ (Miṣru - Мысыр).
Some nouns are feminine by meaning even without these endings (e.g., females or geographical names): أُمٌّ (ummun - mother), مِصْرُ (Miṣru - Egypt).
Дене мүшелерінің жұптары да әдетте әйел жынысына жатады: عَيْنٌ (ʿaynun - көз), يَدٌ (yadun - қол).
Pairs of body parts are also typically feminine: عَيْنٌ (ʿaynun - eye), يَدٌ (yadun - hand).
Маңыздылығы (Importance):
Зат есімнің жынысын білу сын есімдерді, есімдіктерді және етістіктерді сәйкестендіру үшін өте маңызды.
Knowing the gender of a noun is crucial for agreement with adjectives, pronouns, and verbs.